Tháng 7 năm 2007 trong dịp đi nghỉ mát tại nhà nghỉ Thiên Cầm ( tỉnh Hà Tĩnh) đoàn giáo viên khoa Nga ( ĐH Hà Nội ), chúng tôi trên đường trở về Hà Nội có ghé thăm khu di tích lịch sử nổi tiếng-Nhà tưởng niệm 10 cô gái TNXP tại Ngã Ba Đồng Lộc. Đang nghỉ ngơi thoải mái ở bãi biển Thiên Cầm mát mẻ , dễ chịu với những con sóng và ngọn gió biển là thế,nhưng khi tới Ngã Ba Đồng Lộc này, mọi người cũng khó mà thích nghi ngay được với cái nóng hầm hập của đất trời nơi đây.Nhưng dù sao cái nóng bức, ngột ngạt vì quá mức cũng đủ để du khách mường tượng phần nào cái không khí ác liệt của một thời bom đạn cày xới con đường -ngã Ba huyết mạch này của cuộc chiến đấu thần thánh của dân tộc ta, mà một phần sứ mạng của nó đã được đặt trên đôi vai những cô gái TNXP nhỏ bé, tuổi đời mới mười tám đôi mươi .Ai đã một lần tới Ngã Ba Đồng Lộc đều không khỏi bồi hồi, xúc động khi được chính tận mắt mình nhìn thấy hố bom- một ngôi mộ chung cho mười cô gái TNXP thuở trước.Khi đã đặt chân đến mảnh đất thiêng liêng này hình như ai cũng cố nén cảm xúc để trái tim mình đập chậm hơn, mắt như căng ra để quan sát không gian, tai cũng căng ra để nghe cho rõ hơn những tiếng vọng của thời đạn bom ác liệt ấy !Đoàn chúng tôi được Ban quản lý khu di tích tiếp đón một cách ân cần và niềm nở tại gian chính của khu tưởng niệm. Trước mắt mọi người là một sa bàn lớn miêu tả toàn bộ quang cảnh Ngã Ba Đồng Lộc thời chiến tranh với những đoạn đường giao thông bị xới nát bởi những hố bom chằng chịt. Phía xa là những đoàn xe quân sự bịt bùng ngụy trang vẫn không ngừng chuyển động dưới sự hướng dẫn của lực lượng TNXP, những ngọn cờ nhỏ cắm rải rác khắp nơi báo hiệu có bom......

Đây đó trên tường treo những hình ảnh tư liệu về những hoạt động đánh phá ác liệt của không quân Mỹ và sự kiên cường bám giữ mặt đường của quân dân ta mà tiêu biểu là tiểu đội nữ TNXP anh hùng. Tại đây còn có những bút tích của đại tướng Võ Nguyên Giáp với sự đánh giá cao công lao và tầm vóc của những chiến công mà những người con anh hùng ở Ngã Ba Đồng Lộc đã làm nên cho lịch sử quê hương Việt Nam. Thật cảm động khi được nghe bài hát " Chào em cô gái Lam Hồng " ngay tại gian phòng tưởng niệm thiêng liêng này. Bài hát này tuy đã được nghe và hát nhiều lần , nhưng tôi có cảm giác như chưa lần nào được nghe hay và cảm động như lần này và tại đây- Ngã Ba Đồng Lộc. Một cuộc giao lưu ngắn ngủi nhưng vô cùng xúc động giữa đoàn chúng tôi với anh chị em trong Ban quản lý khu di tích. Mọi người cùng nhau hát lại những bài ca nổi tiếng một thời chống Mỹ như " Chiếc gậy Trường Sơn", " Đường Trường Sơn xe anh qua "," Cô gái mở đường ",... và cùng đắm mình trong suy tư về một thời đạn bom ác liệt, nhưng đầy hào hùng . Để đáp lại tình cảm và sự đón tiếp chu đáo của anh chị trong Ban quản lý khu di tích, hôm đó tôi đã thay mặt đoàn giáo viên hát tặng mọi người một bài hát mới của mình - Bài " Hoa Đồng Lộc ". Bài hát này tôi vừa viết xong vài ngày trước khi đi nghỉ mát ở Thiên Cầm.Đối với tôi đây cũng là một duyên may khá đặc biệt. Đây là một bài thơ lục bát rất hay của nhà thơ- một chuyên gia nổi tiếng về thơ lục bát của làng thơ Việt Nam- nhà thơ Đồng Đức Bốn . Một người bạn- nhà thơ trẻ Nguyễn Hữu Đức đã chép tay tặng tôi bài thơ này. Trong tôi cứ mãi ám ảnh hình ảnh các cô gái với những " ngôi mộ chẳng biết già " bởi được "xây bằng tiếng chim ca giữa trời", bằng tình thương yêu và lòng biết ơn vô hạn của người đời .Đó cũng là lý do để trong tôi vang lên những giai điệu đậm chất Hà Tĩnh mà viết về các cô-những bông hoa Đồng Lộc xinh đẹp mãi. Còn may mắn và hạnh phúc nào hơn đối với tôi khi được hát bài hát về các cô gái anh hùng của chúng ta chính tại nơi các cô đã anh dũng hi sinh.Mọi người đều rất ủng hộ cho bài hát của tôi . Các anh em trong Ban quản lý đã đề nghị tôi tiếp tục hoàn thành bài hát này ở dạng thu thanh để tặng lại cho đơn vị làm bài hát truyền thống.Tháng 5 vừa qua tôi đã hoàn thành tâm nguyện của mình : Bài hát " Hoa Đồng Lộc " đã được hoàn chỉnh và thu thanh vào đúng dịp kỉ niệm 40 năm ngày hi sinh của mười cô gái TNXP tại Ngã Ba Đồng Lộc. Tôi cũng đã giử tặng anh chị em Ban quản lý dự án nhạc phẩm trên của mình với nguyện vọng tha thiết là bài hát này sẽ được anh chị em đón nhận như một bài hát truyền thống của khu di tích. Hi vọng " Hoa Đồng Lộc " của tôi cũng sẽ được vang lên cùng với những bài ca hào hùng khác để gợi nhớ về một thời đau thương và huy hoàng nhất của dân tộc Việt Nam. ( Bài hát này do nhạc sĩ Hoàng Tuấn hòa âm, do ca sĩ Thắng Lợi trình bày). Tôi rất vui mừng vì đã nhận được hồi âm và sự ủng hộ từ phía Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh Hà Tĩnh và Ban quản lý khu di tích TNXP-Ngã Ba Đồng Lộc.Tôi được biết đã có khá nhiều tác phẩm văn ,thơ, nhạc, họa và điện ảnh đề cập về sự tích mười cô gái TNXP tại ngã Ba này. Với ca khúc mới " Hoa Đồng Lộc" tôi muốn thắp thêm một nén hương trước anh linh các liệt nữ anh hùng-những người đã hi sinh tuổi thanh xuân của mình cho đất nước để được mãi thanh xuân cho đến ngày nay.

Tôi sung sướng và cảm động được góp thêm bài hát nhỏ vào kho tàng các bài hát của Nhạc sĩ Việt Nam tỏ lòng tri ân sâu sắc với những người đã ngã xuống vì đất nước .
Hà Nội 15/6/2008

PHAN VĂN BÍCH
Hội viên hội Nhạc Sĩ Việt Nam