Ns. Tố Hải

Nhạc sĩ Tố Hải sinh năm 1937 ở làng �?a Hoà, Bắc Bình, Bình Thuận, mảnh đất anh hùng này cũng đã là nơi thắp lên ng�?n lửa sống trong trái tim chàng trai trẻ. Thế nên, 17 tuổi Tố Hải trốn nhà đi bộ đội, và làm liên lạc viên của Trung  �?oàn 812 (Quân khu V). Vào cuộc đ�?i quân ngũ với một chút năng khiếu bẩm sinh và yêu ca hát nên Tố Hải được giao kẻ nhạc, chép nhạc. �?ây chính là cơ duyên dẫn Tố Hải đến với âm nhạc và gắn bó tr�?n đ�?i mình với âm nhạc.

Những năm tháng cùng đồng đội xông pha khắp các chiến trư�?ng, Tố Hải cũng luôn ấp ủ trong mình dự định viết một cái gì đó để ghi lại và phản ánh sự cam go, ác liệt của cuộc chiến chống kẻ thù. �?ầu thập kỷ 60, Tố Hảu vượt Trư�?ng Sơn trở vào Nam chiến đấu. Chính trong th�?i điểm đó, �?oàn văn công Quân giải phóng khu V được thành lập và Tố Hải trở thành một trong những ngư�?i lính xung kích trên mặt trận văn nghệ. Trong những ngày đi chiến dịch, hình ảnh ngư�?i con gái Quảng Nam tên là Trần Thị Vân bị địch bắt và tra tấn dã man những vẫn kiên trung bất khuất đã gieo vào lòng Tố Hải những xúc động mãnh liệt. Và bài hát đầu tiên trong sự nghiệp âm nhạc của Tố Hải mang tên L�?i ca không tắt đã da diết ngân lên trong một lần vượt dốc Ônh Hương vào năm 1962.

Sau đó, ca khúc này đã bất ng�? mang lại cho ông giải thưởng Nguyễn �?ình Chiểu của Mặt trận dân tộc Giải phóng Mi�?n Nam và rừng Trư�?ng Sơn. Tố Hải còn viết thêm một số ca khúc khác như: Bài ca trung đoàn thép, Phan Hành Sơn và trận đánh, Tiếng đàn Klông Pút tặng anh... Cũng trong th�?i gian này, sự hoành tráng của Trư�?ng Sơn và tầm vóc cuộc kháng chiến của dân tộc đã thôi thúc Tố Hải đặt bút viết Sông �?ắc-Krông mùa xuân v�?. Khi đó là năm Mậu Thân 68. Dù đã được bạn bè, đồng đội động viên nhưng Tố Hải đành phải b�? dở khi viết được l�?i 1 của bài hát. Ca khúc này lại nằm g�?n gàng trong chiếc ba lô ngư�?i lính ròng rã suốt đư�?ng hành quân.

Năm 1970, Tố Hải được cử ra Bắc h�?c trư�?ng Âm nhạc Việt Nam (nay là Nhạc viện Hà Nội) cùng lớp với các nhạc sĩ như Xuân Hồng, Phạm Minh Tuấn... Cho đến buổi sáng của một ngày giữa tháng 3/1975, khi những tiếng súng đầu tiên của chiến dịch Tây Nguyên vang lên, bất chợt cảm xúc dâng trào mãnh liệt. Khi đó, nhạc sĩ Tố Hải vừa tốt nghiệp Trư�?ng Âm nhạc Việt Nam và vẫn là thành viên của �?oàn văn công Quân giải phóng khu V, trong một căn nhà lán ở Nhổn (Hoài �?ức, Hà Tây), Tố Hải đã hoàn thành l�?i 2 của bài hát Sông �?ắc-Krông mùa xuân v�? ngay trong buổi sáng hôm đó và buổi chi�?u ông đã mang đến �?ài Tiếng nói Việt Nam. Bài hát ngay lập tức được dàn dựng, và theo Tố Hải, nghệ sĩ Ki�?u Hưng là ngư�?i đầu tiên thể hiện  thành công ca khúc này. Sông �?ắc-Krông mùa xuân v�? với âm hưởng hào hùng và sức sống mãnh liệt của Tây Nguyên bất khuất được truy�?n đi qua làn sóng điện và trở thành ngư�?i bạn đồng hành của những ngư�?i lính tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Khi nghe bài hát này, nhi�?u ngư�?i đã hình dung ngay đến dòng sông �?ắc-Krông nằm trên dãy Trư�?ng Sơn thuộc địa bàn tỉnh Quảng Trị, H�?i nhạc sĩ Tố Hải cí đúng như vậy không, ông cho biết viết bài này không nhằm vào một điạ danh cụ thể nào cả. Dòng sông trong bài hát chính là hình tượng con sông lớn - "sông cách mạng" đang ào ạt tuôn chảy. �?ó là dòng chảy của những đoàn quân hào hùng ra trận...

Năm 1976, Tố Hải trở thành hội viên Hội nhạc sĩ Việt Nam. Từ đó đến nay, nhạc sĩ Tố Hải đã sáng tác vài trăm ca khúc khi là tình ca, khi lại là ca khúc truy�?n thống cho các đơn vị quân đội.

Có thể kể đến những tác phẩm tiêu biểu của nhạc sĩ Tố Hải như: Ng�?n đèn Ba Tơ, Mùa xuân thành phố biển, Hành khúc cựu chiến binh, Bài ca sợi khói, Hành khúc sư đoàn 378. �?ặc biệt, nhạc sĩ Tố Hải còn sáng tác một số bài v�? Hà Nội như Ta còn mắc nợ Hồ Tây, Gửi Hà Nội nhớ, Gửi em Hà Nội tình yêu.

Với những đóng góp của một chiến sĩ - nhạc sĩ, Tố Hải đã được tặng thưởng nhi�?u Huân chương hạng nhất, nhì, ba và nhi�?u giải thưởng âm nhạc của Hội NSVN, Hội LHVHNT Khánh Hoà.

Hiện nay, nhạc sĩ Tố Hải đã nghỉ hưu và sống với gia đình tại thành phố biển Nha Trang, Khánh Hoà. Dù tuổi cao, nhưng sáng tác âm nhạc vẫn luôn là một phần cuộc sống của Tố Hải.

Nguyễn Thanh Bình.